TP HCM - Các chuyên gia tại Ngân hàng Phát triển Châu Á đã đề xuất một số biện pháp ngắn hạn và dài hạn để cải thiện thị trường bán buôn nông sản tại Việt Nam, và do đó giúp phát triển các hệ thống tiếp thị và sản xuất hiệu quả hơn.

ADB hôm thứ ba đã công bố một báo cáo cung cấp một cái nhìn tổng quan về đất nước ngành nông nghiệp và chuỗi giá trị làm vườn và thị trường bán buôn nông sản.

Báo cáo cho biết, các tác nhân chính trong lưu thông và phân phối rau quả tươi ở Việt Nam là nhà sản xuất, người thu gom, bán buôn, bán lẻ và xuất khẩu. Mỗi tác nhân tiếp thị có thể đảm nhận một hoặc nhiều chức năng như vận chuyển và phân phối.

Người tiêu dùng địa phương mua rau và trái cây chủ yếu từ các chợ ẩm ướt truyền thống và các cửa hàng nhỏ nơi chất lượng thực phẩm không được đảm bảo. Tuy nhiên, vai trò của các siêu thị trong chuỗi ngày càng tăng, theo báo cáo.

Các chuyên gia cho biết, thị trường bán buôn ở TP HCM đã phục vụ thành phố tốt trong vòng 10 - 15 năm qua bằng cách cung cấp khoảng 90% nhu cầu hiện tại cho các sản phẩm tươi sống. Ra khỏi thành phố, ba khu chợ, hai không còn chỗ để mở rộng thêm. Do đó, các biện pháp để tăng hiệu quả hoạt động được khuyến nghị.

Tình hình ở Hà Nội thì khác. Một trong những vấn đề chính là thiếu các quầy hàng cố định bóng mờ, nên được xây dựng như một ưu tiên, họ nhấn mạnh.

Một số thị trường lớn phải chịu một hệ thống quản lý chất thải bị thiếu hoặc nghèo. Điều này không chỉ dẫn đến một môi trường mất vệ sinh mà còn ảnh hưởng đến hoạt động của thị trường.

Ngoài ra, việc bán hàng trong không gian mở và các hoạt động bốc dỡ hàng phải được quy định. Các biện pháp ngăn ngừa ô nhiễm thực phẩm và thúc đẩy an toàn thực phẩm cần được tăng cường.

Đối với TP HCM, sáng kiến hiện tại của chính quyền thành phố để xây dựng một chợ bán buôn lớn ở khu vực Lâm Đồng, gần thành phố, cần được nghiên cứu kỹ lưỡng. Trong trường hợp của Hà Nội, việc xây dựng một chợ bán buôn mới ở ngoại ô thành phố cần được xem xét.

Các thị trường bán buôn mới nên cung cấp các dịch vụ như kiểm tra kiểm dịch thực vật, chứng nhận, truy tìm nguồn gốc, kiểm tra phòng thí nghiệm, đấu giá điện tử, ngân hàng, phục vụ và nhà hàng, nhà ở và thông tin về giá cả.

Giá thuê và phí cho các thị trường này phải cạnh tranh để cung cấp đủ các ưu đãi cho các đại lý ủy quyền, nhà bán buôn và người thuê tiềm năng khác sử dụng các cơ sở thị trường và cho nhà đầu tư để có thể thu lại chi phí phát sinh khi xây dựng chúng.

Bên cạnh việc thiết lập thị trường bán buôn hiện đại, một cơ sở hạ tầng tiếp thị và sản xuất hiệu quả phải được thiết lập trong nước với sự hợp tác của các hợp tác xã nông dân. Về vấn đề này, các trung tâm thu gom với chuỗi lạnh và hậu cần nông nghiệp khác phải được phát triển ở vùng nội địa xung quanh các khu vực sản xuất.

Tùy thuộc vào nhu cầu của địa phương, một số trung tâm này có thể hoạt động như thị trường đầu cuối trong khi những trung tâm khác có thể chuyên môn hóa và phục vụ chức năng của thị trường lắp ráp. Các trung tâm này cũng sẽ yêu cầu phương tiện vận chuyển để vận chuyển hàng hóa từ các trang trại.

Các chuyên gia lựa chọn địa điểm và không gian để quản lý và xử lý sau thu hoạch cần phải được nghiên cứu kỹ lưỡng, theo các chuyên gia.

Giảng viên: Huỳnh Tịnh Cát