0236.3650403 (128)

Tại sao phải Học Quản lý?


<p> Ng&agrave;y nay, nhiều sinh vi&ecirc;n hơn so với trước đ&acirc;y cạnh tranh nhau để gi&agrave;nh được một chỗ trong c&aacute;c kh&oacute;a học kinh doanh; số người muốn theo đuổi bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh (MBA) &ndash; một tấm v&eacute; th&ocirc;ng h&agrave;nh dẫn đến vị tr&iacute; quản l&yacute; cấp cao ng&agrave;y nay &ndash; tại một trường đại học hoặc học trực tuyến l&uacute;c n&agrave;o cũng cao. Tại sao học quản l&yacute; b&acirc;y giờ qu&aacute; phổ biến như vậy?<sup>3</sup></p> <p> Đầu ti&ecirc;n, trong bất kỳ x&atilde; hội hoặc nền văn h&oacute;a n&agrave;o, c&aacute;c nguồn lực cũng đều c&oacute; gi&aacute; trị v&agrave; khan hiếm. V&igrave; vậy c&aacute;c tổ chức c&oacute; thể sử dụng những nguồn lực đ&oacute; c&agrave;ng hiệu quả v&agrave; hiệu suất, th&igrave; con người trong x&atilde; hội đ&oacute; c&agrave;ng ấm no thịnh vượng. Bởi v&igrave; c&aacute;c nh&agrave; quản l&yacute; l&agrave; những người quyết định c&aacute;ch thức sử dụng nhiều nguồn lực trong số c&aacute;c nguồn lực c&oacute; gi&aacute; trị nhất của x&atilde; hội &ndash; nh&acirc;n vi&ecirc;n l&agrave;nh nghề, nguy&ecirc;n liệu th&ocirc; như dầu v&agrave; đất, m&aacute;y t&iacute;nh v&agrave; hệ thống th&ocirc;ng tin v&agrave; t&agrave;i sản t&agrave;i ch&iacute;nh &ndash; n&ecirc;n họ t&aacute;c động trực tiếp đến sự ấm no của x&atilde; hội v&agrave; con người thuộc x&atilde; hội đ&oacute;. Hiểu được nh&agrave; quản l&yacute; l&agrave;m g&igrave; v&agrave; họ l&agrave;m điều đ&oacute; như thế n&agrave;o c&oacute; &yacute; nghĩa quan trọng trong việc gi&uacute;p ch&uacute;ng ta hiểu được l&agrave;m thế n&agrave;o m&agrave; một x&atilde; hội tạo ra của cải vật chất v&agrave; đời sống sung t&uacute;c cho c&aacute;c c&ocirc;ng d&acirc;n của n&oacute;.</p> <p> Thứ hai, mặc d&ugrave; hầu hết mọi người kh&ocirc;ng phải l&agrave; nh&agrave; quản l&yacute; v&agrave; nhiều người c&oacute; thể kh&ocirc;ng bao giờ c&oacute; &yacute; định trở th&agrave;nh nh&agrave; quản l&yacute;, nhưng hầu hết mọi người trong số ch&uacute;ng ta đều đ&atilde; chạm tr&aacute;n với nh&agrave; quản l&yacute; bởi v&igrave; hầu hết mọi người đều c&oacute; c&ocirc;ng việc v&agrave; &ocirc;ng chủ. Hơn nữa, ng&agrave;y nay nhiều người l&agrave;m việc theo nh&oacute;m v&agrave; đội v&agrave; l&agrave;m việc với những người đồng nghiệp. Học quản l&yacute; gi&uacute;p người ta biết c&aacute;ch đối xử với &ocirc;ng chủ v&agrave; đồng nghiệp của họ. N&oacute; dạy l&agrave;m thế n&agrave;o để hiểu người kh&aacute;c tại nơi l&agrave;m việc v&agrave; c&oacute; những h&agrave;nh động v&agrave; quyết định c&oacute; được sự ch&uacute; &yacute; v&agrave; ủng hộ của &ocirc;ng chủ v&agrave; đồng nghiệp. Quản l&yacute; dạy cho những người chưa giữ những vị tr&iacute; cao c&aacute;ch thức l&atilde;nh đạo đồng nghiệp, giải quyết m&acirc;u thuẫn giữa họ, đạt được c&aacute;c mục ti&ecirc;u nh&oacute;m, v&agrave; v&igrave; vậy n&acirc;ng cao th&agrave;nh t&iacute;ch của tổ chức.</p> <p> Thứ ba, trong bất kỳ x&atilde; hội n&agrave;o, con người cũng đều cạnh tranh nhau để c&oacute; được một nguồn lực rất quan trọng &ndash; một c&ocirc;ng việc được trả lương cao v&agrave; mang đến một nghề nghiệp đầy th&uacute; vị v&agrave; vừa &yacute; &ndash; v&agrave; học quản l&yacute; l&agrave; một con đường quan trọng hướng đến việc đạt được mục ti&ecirc;u n&agrave;y. N&oacute;i chung, c&ocirc;ng việc c&agrave;ng th&uacute; vị th&igrave; ch&uacute;ng c&agrave;ng phức tạp v&agrave; c&agrave;ng đ&ograve;i hỏi nhiều tr&aacute;ch nhiệm hơn. V&igrave; vậy, những ai muốn c&oacute; một nghề nghiệp năng động thay đổi theo thời gian th&igrave; n&ecirc;n ph&aacute;t triển c&aacute;c kỹ năng quản l&yacute; để c&oacute; thể được thăng chức. Một người l&agrave;m việc suốt một v&agrave;i năm v&agrave; sau đ&oacute; quay trở lại trường để lấy bằng MBA thường c&oacute; thể t&igrave;m được c&ocirc;ng việc th&uacute; vị v&agrave; h&agrave;i l&ograve;ng hơn sau khi lấy được bằng v&agrave; c&ocirc;ng việc đ&oacute; c&oacute; mức lương cao hơn nhiều so với c&ocirc;ng việc trước đ&acirc;y. Hơn nữa, mức lương tăng nhanh ch&oacute;ng khi người ta tiến l&ecirc;n trong hệ thống cấp bậc của tổ chức, bất kể tổ chức đ&oacute; l&agrave; một hệ thống trường học, doanh nghiệp kinh doanh sinh lợi lớn, hay hội từ thiện phi lợi nhuận hoặc tổ chức y tế.</p> <p> Thật vậy, mức lương m&agrave; c&aacute;c nh&agrave; quản l&yacute; cấp cao nhận được rất khủng. V&iacute; dụ, c&aacute;c CEO v&agrave; c&aacute;c nh&agrave; điều h&agrave;nh hoặc quản l&yacute; cấp cao kh&aacute;c của những c&ocirc;ng ty như Xerox, Avon, Walt Disney, GE v&agrave; McDonald&rsquo;s nhận h&agrave;ng triệu đ&ocirc; la tiền lương thực tế mỗi năm. Tuy nhi&ecirc;n, một thực tế g&acirc;y sửng sốt hơn nữa l&agrave; nhiều gi&aacute;m đốc điều h&agrave;nh cấp cao c&ograve;n nhận được cổ phiếu trong c&ocirc;ng ty m&agrave; họ quản l&yacute;, cũng như c&aacute;c quyền chọn cổ phiếu cho họ quyền b&aacute;n c&aacute;c cổ phiếu n&agrave;y v&agrave;o một khoảng thời gian n&agrave;o đ&oacute; trong tương lai.<sup>4</sup> Nếu gi&aacute; trị của cổ phiếu tăng, th&igrave; nh&agrave; quản l&yacute; sẽ hưởng mức ch&ecirc;nh lệch giữa gi&aacute; m&agrave; họ nhận quyền chọn cổ phiếu (v&iacute; dụ 1 đ&ocirc; la) v&agrave; gi&aacute; m&agrave; họ nhận sau n&agrave;y (v&iacute; dụ 33 đ&ocirc; la). V&agrave;o thời điểm Michael Einsner từ bỏ chức vụ CEO của Disney v&agrave;o năm 2005, &ocirc;ng đ&atilde; nhận hơn 1 tỉ đ&ocirc; la từ việc b&aacute;n c&aacute;c quyền chọn cổ phiếu của &ocirc;ng. Khi Steve Jobs trở lại giữ chức vụ CEO của Apple v&agrave;o năm 1997, &ocirc;ng nhận mức lương chỉ 1đ&ocirc; la/năm. Tuy nhi&ecirc;n, &ocirc;ng được thưởng c&aacute;c quyền chọn cổ phiếu m&agrave;, với sự tăng nhanh của gi&aacute; cổ phiếu Apple v&agrave;o những năm 2000, c&oacute; gi&aacute; trị đến v&agrave;i tỷ đ&ocirc; la v&agrave;o năm 2008. &Ocirc;ng c&ograve;n được ph&eacute;p sử dụng miễn ph&iacute; m&aacute;y bay phản lực 90 triệu đ&ocirc; la.<sup>5</sup> C&aacute;c khoản tiền kh&ocirc;ng thể tin được n&agrave;y cho thấy vừa l&agrave; tr&aacute;ch nhiệm vừa l&agrave; phần thưởng khi đạt được c&aacute;c vị tr&iacute; quản l&yacute; cao trong c&aacute;c c&ocirc;ng ty lớn &ndash; v&agrave; bất kỳ người n&agrave;o th&agrave;nh lập v&agrave; quản l&yacute; doanh nghiệp nhỏ th&agrave;nh c&ocirc;ng cũng đều c&oacute; thể đạt được số tiền đ&oacute;. Thực tế c&aacute;c nh&agrave; quản l&yacute; l&agrave;m g&igrave; để nhận được những phần thưởng như vậy?</p> <p> ThS. Hồ Nguy&ecirc;n Khoa</p>