Huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng trưởng với tốc độ chóng mặt và tụt hậu so với hạn ngạch tăng trưởng tín dụng mặc dù lãi suất liên tục tăng từ đầu năm nay. Đâu là những yếu tố đã và đang tác động đến dòng tiền gửi ngân hàng?

PHẦN 1: Số lượng người gửi tiền cao

Mặc dù hạn ngạch tăng trưởng tín dụng tăng 10,54% trong năm tính đến hết ngày 20/9, nhưng huy động vốn của các tổ chức tín dụng chỉ tăng 4,04%, gần với mức 4,28% của cùng kỳ năm ngoái.

Tốc độ huy động vốn của các tổ chức tín dụng trong hai năm qua giảm mạnh so với mức tăng trưởng 7,7% năm 2020, 8,7% năm 2019 và 9,15% năm 2018.

Nó thậm chí còn giảm khoảng 50 điểm cơ bản so với mức tăng 4,51% vào ngày 30 tháng 6. Nguyên nhân khiến huy động vốn giảm trong quý 3 là khó hiểu, do lãi suất huy động đã liên tục tăng từ đầu năm đến nay. Mới đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tăng trần lãi suất đối với lãi suất huy động kỳ hạn dưới sáu tháng thêm một điểm phần trăm.

Kênh gửi tiết kiệm được cho là sẽ bùng nổ khi lãi suất huy động tăng, thị trường bất động sản vẫn nở rộ, thị trường chứng khoán sụt giảm và thị trường nợ thắt chặt. Tuy nhiên, cần biết rằng tiền mặt vẫn được lưu giữ trong hệ thống ngân hàng, bất kể kênh tiền thông qua ngành nào. Nếu nhà đầu tư rút tiền để mua bất động sản hoặc cổ phiếu, phần lớn số tiền rút được sẽ được thanh toán qua hệ thống ngân hàng hoặc được giữ trong tài khoản ngân hàng của các công ty chứng khoán. Như vậy, lượng tiền gửi ngân hàng, hay tốc độ tăng trưởng huy động vốn của các tổ chức tín dụng sẽ không bị ảnh hưởng nhiều.

So sánh giữa tốc độ tăng huy động vốn và tổng phương tiện thanh toán cho thấy mối tương quan giữa chúng. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê (GSO), tổng phương tiện thanh toán tính đến tháng 9 tăng 2,49%, giảm 0,81 điểm phần trăm so với quý II và bằng với số liệu quý I. Nói cách khác, tổng phương tiện thanh toán đã bị mắc kẹt ở mức ổn định trong sáu tháng. Trong khi đó, tổng phương tiện thanh toán 9 tháng giảm một nửa so với cùng kỳ năm ngoái, ở mức 4,95% và thấp hơn nhiều so với con số của các năm 2020, 2019 và 2018 lần lượt là 7,74%, 8,84% và 8,74%.

GIẢNG VIÊN: HUỲNH TỊNH CÁT