14.  Sử dụng các phương tiện nhìn

Cuối bài  nói, bạn nên mời cử toạ đưa ra những câu hỏi “Xin cảm ơn các bạn vì đã chú ý lắng nghe. Giờ đây, nếu những ai muốn đưa ra câu hỏi,  tôi sẽ rất vui lòng trả lời…”. Bạn có thể làm rõ câu hỏi trước khi trả lời “Rất tiếc, tôi nghe chưa rõ. Bạn có thể vui lòng phát biểu cụ thể hơn không ?” Đôi khi bạn có thể phải lẩn tránh câu hỏi “E rằng, tôi không phải là người đủ thẩm quyền để trả lời câu hỏi đó của bạn”. Tế nhị biểu lộ sự không đồng ý “Phải, tôi hiểu ý bạn, nhưng tôi biết rằng bạn cũng đánh giá được tầm quan trọng của việc…”. Nếu bạn muốn trấn an “Rõ ràng cái đó rất quan trọng, nhưng mà…” hay “Tôi có thể hiểu mối quan tâm của bạn, song chúng ta sẽ tạo ra những việc làm mới ở các bộ phận khác..”. Ngoài ra, bạn cũng thể mời cử toạ đưa ra câu hỏi giữa lúc đang thuyết trình “Trước khi chuyển sang phần tiếp theo,có ai cần hỏi gì về những điều tôi vừa trình bày ?”

15.  Từ biệt

Nếu không còn ai hỏi gì nữa, xin cảm ơn các bạn vì sự quan tâm. Hi vọng sẽ gặp lại các bạn.

Sái Thị Lệ Thủy