1. Tiết kiệm chi phí thông tin và chi phí giao dịch

       Các định chế tài chính trung gian tiết kiệm được các chi phí là do những yếu tố sau:

-      Quy mô lớn: Bằng cách tập hợp nguồn vốn từ nhiều nhà đầu tư nhỏ và đưa vốn đến cho những cơ hội đầu tư sinh lời, các định chế tài chính trung gian đã làm giảm đi chi phí cho mỗi nhà đầu tư riêng lẻ, qua đó tạo cơ hội kiếm thu nhập cho những người có vốn nhàn rỗi cần đầu tư.

-      Tính chuyênnghiệp trong hoạt động: Khả năng giảm thiểu chi phí còn bắt nguồn từ việc chuyên môn hóa và những kinh nghiệm tích lũy trong quá trình hoạt động của các trung gian tài chính. Chuyên môn hóa giúp nâng cao năng suất lao động, hiệu suất sử dụng tài sản… và do đó tiết kiệm chi phí. Mặt khác, quá trình chuyên môn hóa cộng với kinh nghiệm tích lũy cho phép các trung gian tài chính có thể xây dựng những cơ sở hạ tầng phục vụ cho các giao dịch cùng loại với chi phí rẻ, đồng thời cung cấp thêm những tiện ích khác cho các khách hàng.

-      Cung cấp các dịch vụ liên quan một cách đa dạng: Các định chế tài chính trung gian thường có danh mục dịch vụ đa dạng và các dịch vụ cung ứng thường hỗ trợ cho nhau. Vì vậy, khách hàng của các định chế tài chính trung gian sẽ được cung cấp kết hợp các dịch vụ liên quan, nhờ vậy tiết kiệm chi phí cho khách hàng.

2. Khắc phục tình trạng thông tin bất đối xứng

       Thông tin bất đối xứng là tình trạng phổ biến của nhiều thị trường. Tình trạng thông tin bất đối xứng sẽ gây ra hai hậu quả chủ yếu sau:Lựa chọn đối nghịch và rủi ro đạo đức. Trong bối cảnh đó, định chế tài chính trung gian là một giải pháp quan trọng, giúp tăng cường hiệu quả và sự ổn định của thị trường.

Đối với vấn đề lựa chọn đối nghịch

-      Sự chuyên nghiệp trong thu thập và phân tích thông tin giúp các định chế tài chính trung gian lựa chọn được cơ hội đầu tư tốt hơn so với những người tiết kiệm nhỏ, riêng lẻ, nhờ vậy giảm thiểu lựa chọn đối nghịch, bảo đảm đồng vốn của người tiết kiệm được an toàn.

-      Các định chế tài chính trung gian nắm giữ một tỷ lệ lớn các món cho vay riêng lẻ không mua bán được trên thị trường nên các thông tin mà các định chế tài chính trung gian sản xuất được là các thông tin độc quyền, giá của món cho vay này (tức lãi suất) không bị dao động nên tránh được vấn đề người đi xe không tốn tiền.

Đối với vấn đề rủi ro đạo đức

-      Nhờ kinh nghiệm tích lũy và sự chuyên môn hóa để thực hiện việc theo dõi, giám sát những khoản vay đã được tạo ra hay các khoản đầu tư đã được thực hiện, các định chế tài chính trung gian đã có thể giảm thiểu rủi ro đạo đức.

-      Sự chuyên nghiệp của các định chế tài chính trung gian được thể hiện rõ thông qua các điều khoản hạn chế đối với các hợp đồng nợ nhằm loại trừ những hành vi không mong muốn hoặc khuyến khích thực hiện những hành vi mong muốn theo quan điểm của người cho vay.

-      Các trung gian tài chính giúp giảm thiểu hậu quả của vấn đề “người đại lý – người ủy thác”.

3. Biến đổi tài sản

       Đóng vai trò là trung gian giữa người tiết kiệm và người đi vay cuối cùng, các định chế tài chính trung gian đã thực hiện việc biến đổi tài sản về mức rủi ro, về khối lượng và thời hạn. Vai trò này đem lại lợi ích cho cả người tiết kiệm lẫn người vay cuối cùng.

CH. Nguyễn Thị Thùy Trang – Khoa QTKD