1.Khái niệm phát hành chứng khoán

            Việc chào bán lần đầu tiên chứng khoán mới gọi là phát hành chứng khoán.

Nếu đợt phát hành lần đầu tiên đưa một loại chứng khoán của một tổ chức ra công chúng thì gọi là phát hành lần đầu ra công chúng. Còn nếu là đợt phát hành bổ sung các chứng khoán đã lưu thong trên thị trường thì gọi là đợt phát hành chứng khoán bổ sung.

2.Các phương thức phát hành chứng khoán: có 2 phương thức phát hành chứng khoán trên thị trường sơ cấp đó là: phát hành riêng lẻ và phát hành ra công chúng.

a.Phát hành riêng lẻ:

            Là phát hành trong đó chứng khoán được bán trong phạm vi một số người nhất định (thông thường là cho các nhà đầu tư có tổ chức) với những điều kiện hạn chế và không tiến hành một cách rộng rãi ra công chúng.

Lý do công ty phát hành riêng lẻ:

-          Doanh nghiệp không đủ tiêu chuẩn để phát hành ra công chúng

-          Số lượng vốn cần huy động thấp, mục đích chọn phát hành riêng lẻ để giảm chi phí.

-          Phát hành nhằm duy trì các mối quan hệ kinh doanh. Như phát hành cổ phiếu cho các nhà cung cấp hay tiêu thụ sản phẩm, phát hành cho các đối tác…

-          Phát hành cho cán bộ công nhân viên chức của công ty.

b.Phát hành chứng khoán ra công chúng:

*Khái niệm:Là hình thức phát hành trong đó chứng khoán được phát hành rộng rãi ra công chúng cho một số lượng lớn các nhà đầu tư nhất định , trong đó phải đảm bảo một tỷ lệ cho các nhà đầu tư nhỏ. Ngoài ra tổng khối lượng phát hành chứng khoán cũng phải đạt một tỷ lệ theo quy định.

                  Là việc chào bán chứng khoán theo một trong các phương thức sau đây:

                  -Thông qua phương tiện thông tin đại chúng.

                  -Chào bán chứng khoán cho từ 100 nhà đầu tư trở lên không kể nhà đầu tư chuyên nghiệp.

                  -Chào bán cho một số lượng nhà đầu tư không xác định.

*Hình thức chào bán chứng khoán ra công chúng

-Chào bán cổ phiếu, chứng chỉ quỹ lần đầu ra công chúng:

            Để huy động vốn cho tổ chức phát hành

            Để trở thành công ty đại chúng thong qua thay đổi cơ cấu sở hữu nhưng không làm tăng vốn điều lệ của tổ chức phát hành.

-Chào bán thêm cổ phiếu, chứng chỉ quỹ ra công chúng

            -Để tang vốn điều lệ

            -Để thay đổi cơ cấu sở hữu nhưng không làm tang vốn điều lệ

            -Công ty quản lý quỹ chào bán them chứng chỉ quỹ đóng ra công chúng, công ty đầu tư chứng khoán chào bán thêm cổ phiếu ra công chúng.

*Các phương pháp phát hành

Bán riêng cho các nhà đầu tư:

Bán cho các nhà đầu tư chiến lược- các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài có năng lực tài chính , quản trị doanh ,nghiệp chuyển giao công nghệ mới, cung ứng nguyên vật liệu phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm -những khách hàng mua chứng khoán với khối lượng lớn.

Chào bán trực tiếp cho công chúng theo giá đã quy định

Thường tổ chức phát hành nhờ các nhà phát hành làm cố vấn, thường là các NHTM hay công ty tài chính sẽ cố vấn cho công ty muốn huy động vốn và tổ chức việc phát hành.

Chào bán qua các nhà môi giới

Nhà môi giới mua các chứng khoán đã phát hành từ công ty và sau đó chào bán lại cho công chúng.

Có 2 cách để nhà môi giới mua chứng khoán từ tổ chức phát hành:

-Bằng phương pháp đấu thầu: Tổ chức phát hành chỉ ấn định giá đăng ký tối thiểu, nhà môi giới phát hành nào đưa ra giá cao nhất sẽ được mua.

-Bằng phương pháp thương lượng

Tổ chức phát hành sẽ đàm phán với các nhà môi giới nhận bao nhiêu chứng khoán do tổ chức phát hành, việc thương lượng này lien quan đến các điều kiện về giá nhượng bán cho nhà môi giới nhận bao tiêu – nhà bảo lãnh-toàn bộ số chứng khoán phát hành. Sau đó nhà môi giới sẽ bán dần cho nhà đầu tư cuối cùng, hoặc nhà môi giới chỉ nhận làm môi giới- nhà đại lý tiêu thụ -thương lượng phí hoa hồng phát hành cho việc nổ lực tiêu thụ hết số chứng khoán./.

Nguyễn Thị Minh Hà