Ban đầu chưa có một định nghĩa thống nhất về lạm phát, vì vậy đã có nhiều quan điểm khác nhau của các nhà kinh tế học như:

-         Theo Karl Marx: “Lạm phát là sự phát hành tiền mặt quá mức cần thiết”

-         Theo Fisher: “Lạm phát là tình trạng mức giá chung của nền kinh tế tăng lên”

-         Theo Milton Fridmen: “Lạm phát là hiện tượng giá cả tăng nhanh và kéo dài liên tục trong một thời gian dài”.

-         Lạm phát cũng thường được khái niệm là sự suy giảm sức mua của đồng tiền. Trong bối cảnh lạm phát, một đơn vị tiền tệ ngày được mua được ít đơn vị hàng hóa và dịch vụ hơn. Hay nói cách khác, trong bối cảnh lạm phát, chúng ta phải chi nhiều hơn để mua được một giỏ hàng hóa và dịch vụ nhất định.

Như vậy, ta có thể nhìn nhận chung về mặt bản chất lạm phát là tình trạng mức giá chung tăng lên liên tục trong một khoảng thời gian nhất định (thường là từ 3 đến 6 tháng)

Nếu thu nhập bằng tiền không tăng kịp tốc độ trượt giá, thì thu nhập thực tế, tức là sức mua của thu nhập bằng tiền sẽ giảm. Như vậy, thu nhập thực tế tăng lên hay giảm xuống trong thời kỳ lạm phát phụ thuộc vào điều gì xảy ra với thu nhập bằng tiền, tức là với sự tăng lên của mức thu nhập đó có đủ để họ bù đắp lại sự tăng lên của giá cả hàng hóa hay không. Người dân vẫn có thể trở nên giàu hơn nếu tốc độ tăng của thu nhập bằng tiền cao hơn tốc độ tăng của giá.

Điều quan trọng cần lưu ý đó là lạm phát không chỉ đơn thuần là sự gia tăng mức giá mà phải là sự gia tăng liên tục trong mức giá. Nếu như chỉ có một cú sốc xuất hiện làm tăng mức giá, thì dường như mức giá chỉ đột ngột tăng lên rồi lại giảm trở lại như ban đầu. Hiện tượng tăng giá tạm thời như vậy không được gọi là lạm phát. Tuy nhiên, trên thực tế các cú sốc thường ảnh hưởng kéo dài đối với nền kinh tế và do đó có thể gây nên lạm phát.

Mức giá chung là mức giá trung bình của tất cả hàng và được kí hiệu là CPI (Consumer Price Index).

Giảm phát là tình trạng mức giá chung của nền kinh tế giảm xuống liên tục theo thời gian

Giảm lạm phát là tình trạng mức giá chung của nền kinh tế tăng, nhưng tốc độ tăng thấp hơn so với thời kỳ trước.

Ths. Võ Thị Thanh Thương