1 Khái niệm Ngân hàng TMCP

Ngân hàng thương mại cổ phần là loại hình ngân hàng mà vốn chủ sở hữu là do các cổ đông đóng góp và tuân theo các luật riêng của Chính phủ và các quy chế, quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khi hoạt động. Gọi là Ngân hàng thương mại cổ phần để phân biệt với các ngân hàng thương mại nhà nước và ngân hàng thương mại liên doanh và chi nhánh ngân hàng thương mại nước ngoài tại Việt Nam.

2 Khái niệm sản phẩm dịch vụ ngân hàng

Dịch vụ ngân hàng là dịch vụ tài chính do ngân hàng thương mại cung cấp

- Theo WTO, Dịch vụ tài chính là bất kỳ dịch vụ nào có tính chất tài chính được một nhà cung cấp dịch vụ tài chính cung cấp. Dịch vụ tài chính bao gồm dịch vụ bảo hiểm và dịch vụ có liên quan đến bảo hiểm, mọi dịch vụ ngân hàng và dịch vụ tài chính khác

- Dịch vụ tài chính có đặc trưng bởi hoạt động huy động và sử dụng các quỹ, thể hiện quá trình huy động và sử dụng các nguồn lực tài chính.

3 Hệ thống sản phẩm dịch vụ tại Ngân hàng

Dịch vụ huy động vốn:

Các hình thức huy động vốn của các ngân hàng thường bao gồm các hình thức sau đây:

- Tài khoản thanh toán của các tổ chức kinh tế và cá nhân mở tại ngân hàng để sử dụng trong thanh toán và chi trả, các loại tiền gởi tiết kiệm không kỳ hạn , tiền gởi tiết kiệm có kỳ hạn của dân cư, các loại chứng chỉ tiền gởi được sử dụng để huy động vốn,  tài khoản tiền gởi ngoại tệ, mở thư tín dụng, check,  tiền gởi liên NH . . .

- Tiền gởi cá nhân có truyền thống là nguồn chính của nguồn quỹ tiền tệ ngân hàng  ở các nước tiên tiến. Những khoản này được thu nhặt như tiết kiệm và cũng được thiết lập số dư trên các tài khoản thanh toán và tài khoản check. Có khái niệm phổ biến  rằng tài khoản thanh toán là nguồn hình thành “ miễn phí” cho những ngân hàng thương mại lớn Tóm lại, các hình thức huy động vốn của các ngân hàng thương mại hiện nay bao gồm những hình thức như: Tiền gởi vãng lai cá nhân và doanh nghiệp, tiền gởi định kỳ cá nhân và doanh nghiệp, tiền gởi tiết kiệm không kỳ hạn, tiền gởi tiết kiệm có kỳ hạn, phát hành chứng chỉ tiền gởi, phát hành kỳ phiếu, phát hánh trái phiếu, tiền gởi tiết kiệm có mục đích…

Cho vay và các dịch vụ tín dụng

- Cho vay và các dịch vụ tín dụng là chức năng quan trọng nhất của ngân hàng và cũng là nguồn thu lợi nhuận chính của ngân hàng. Phạm vi cho vay và dịch vụ tín dụng của ngân hàng thì cực kỳ rộng lớn. Các ngân hàng thương mại lớn trên thế giới đa số đều hoạt động cho vay trong những lãnh vực sau:

Hoạt động ngân hàng bán lẻ

- Mặc dù tỷ lệ tổn thất về cho vay đối với hoạt động ngân hàng bán lẻ cao hơn đối với các công ty lớn, nhưng ngân hàng trở nên gia tăng hoạt động cho vayü đến thị trường bán lẻ trong những năm gần đây. Sự phân khúc thị trường sẽ có  cơ hội mở rộng thị trường hoạt động, nếu các khoản cho vay này từ số vốn được huy động và trả với chi phí thấp sẽ đem lại lợi nhuận thích đáng.

=> Vì thế ở các nước tiên tiến trên thị trường bán lẻ cấp thấp các khoản cho vay được tự động hoá bởi hệ thống phân phối thẻ điện tử.  Nó áp dụng trong sự sử dụng thẻ tín dụng,  tín dụng tuần hoàn chi tiết và tài trợ tín dụng cá nhân với mức thấp hơn. Đối với thị trường khách hàng cấp cao tín dụng tự động có thể được tạo nên bởi sự nắm giữ các chứng khoán, chứng chỉ tiền gởi ngân hàng...

Cho vay chuyên biệt

Chuyên biệt sẽ có thể thực hiện gia tăng lớn, khi các NH nổ lực để cải tiến khả năng sinh lợi bằng cách tập trung vào những hoạt động thích hợp, nó có thể đem lại lợi nhuận tốt hơn, những lãnh vực chủ yếu bao gồm những khoản sau:                   

- Cho vay tài sản cố định ( cho vay mua sắm TSCĐ, xây dựng cơ bản ), theo thống kê các NH thương mại lớn của Mỹ  khoản cho vay về TSCĐ chiếm khoảng 25% trên tổng số cho vay. Điều này thường có sự kết hợp của nhiều dịch vụ, một số dịch vụ có thể đem lại lợi nhuận cao hơn so với những hoạt động khác. 

- Cho vay trong lãnh vực năng lượng, cũng giống như TSCĐ, năng lượng là một lãnh vực tiềm năng cao, thể hiện cơ hội tốt cho những nhà NH có kiến thức về lãnh vực này, có thể cung cấp tài chính trọn gói hoặc một phần trong sự linh động sáng tạo.

Dịch vụ ngân hàng tổng quát

- Dịch vụ chuyển tiền trong nước: Check, chuyển thư tín dụng, chuyển từ NH này sang NH khác, ghi nợ trực tiếp, chi trả NH...

- Dịch vụ chuyển tiền quốc tế: Chuyển bằng thư , bằng điện , chuyển check ...

- Dịch vụ tín dụng thương mại: Tín dụng chứng từ, tín dụng xuất nhập khẩu.

- Dịch vụ mua bán ngoại tệ, làm môi giới mua bán ngoại tệ trên thị trường hối đoái

Dịch vụ chuyên gia

- Dịch vụ tư vấn: Quản trị tiền tệ, trung tâm thông tin,  quản trị nguồn quỹ hưu, dịch vụ quản trị bảo hiểm, dự báo tỷ giá hối đoái, giáo dục về tài chính và NH.

- Dịch vụ tin cậy: Mua  trái phiếu cổ phiếu, nhận phó thác di sản, quản lý quỹ hưu, bảo hiểm sinh mạng, chia lãi cổ phần, quản lý và cố vấn danh mục đầu tư, dịch vụ tiền gởi an toàn, lập kế hoạch tài sản...

- Các dịch vụ khác: Kế toán và quản lý tiền lương, dịch vụ xử lý số liệu, dịch vụ nghiên cứu kinh tế, dịch NH khách hàng tiêu thụ...

Lê Phúc Minh Chuyên