Trong bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng bởi công nghệ, toàn cầu hoá và sự chuyển dịch giá trị trong xã hội, khái niệm “lãnh đạo” không còn chỉ gắn liền với quyền lực hay chức danh. Lãnh đạo ngày nay là khả năng truyền cảm hứng, kết nối con người và kiến tạo giá trị bền vững. Một nhà lãnh đạo giỏi không chỉ là người đưa ra quyết định đúng, mà còn là người khơi dậy tiềm năng trong mỗi cá nhân để cùng hướng đến mục tiêu chung.

Sự khác biệt lớn nhất giữa lãnh đạo truyền thống và lãnh đạo hiện đại nằm ở tư duy phục vụ. Nếu trước đây, lãnh đạo thường được hiểu là người “chỉ huy và kiểm soát”, thì ngày nay, người lãnh đạo hiệu quả là người dẫn dắt bằng tầm nhìn, đồng cảm và niềm tin. Họ lắng nghe nhiều hơn, chia sẻ nhiều hơn, và luôn tạo điều kiện để đội ngũ được phát triển. Khái niệm “lãnh đạo phục vụ” (servant leadership) vì thế đang trở thành triết lý quản trị được nhiều tổ chức và nhà giáo dục hướng đến.

Đặc biệt, trong môi trường giáo dục – nơi mỗi giảng viên, sinh viên đều có thể là một “người lãnh đạo” theo cách riêng – việc rèn luyện kỹ năng lãnh đạo càng trở nên cần thiết. Một sinh viên có thể lãnh đạo nhóm trong học tập; một giảng viên có thể lãnh đạo tinh thần học hỏi, đổi mới và hợp tác trong khoa. Lãnh đạo không phải là danh xưng, mà là quá trình ảnh hưởng tích cực đến người khác thông qua hành động, thái độ và giá trị.

Để lãnh đạo hiệu quả trong thời đại chuyển đổi, mỗi cá nhân cần ba yếu tố: tự nhận thức, khả năng thích ứng và tinh thần học hỏi suốt đời. Khi hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của bản thân, chúng ta có thể lãnh đạo chính mình trước khi lãnh đạo người khác. Khi biết thích ứng với thay đổi, chúng ta trở nên linh hoạt và sáng tạo hơn trong công việc. Và khi duy trì tinh thần học hỏi, chúng ta không chỉ phát triển bản thân mà còn truyền năng lượng tích cực đến những người xung quanh.

Lãnh đạo, suy cho cùng, là một hành trình – không phải đích đến. Đó là hành trình trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình, để từ đó lan toả cảm hứng và giá trị cho cộng đồng. Mỗi giảng viên, mỗi sinh viên đều có thể bắt đầu hành trình ấy từ hôm nay, bằng những hành động nhỏ nhưng đầy ý nghĩa.

Phạm Thị Xuân Thuý