Người có thủ đoạn nham hiểm là người có xu hướng lợi dụng người khác để đạt được mục đích của mình theo cách thức không tốt.

Người thuộc loại tính cách này thường lém lỉnh và có sức lôi cuốn, không áy náy khi làm hại người khác, không biết cảm thông. Có khả năng thuyết phục người khác hơn là bị người khác thuyết phục. Vì vậy, họ làm tốt công việc đòi hỏi kỹ năng đàm phán và thương lượng. Đặc trưng tính cách này không liên quan đến thành tích trong những công việc có sự tự chủ cao mà trong đó các đồng nghiệp có thể phát hiện những người có thủ đoạn nham hiểm. Những người có thủ đoạn nham hiểm thường thành công hơn trong những tổ chức có cấu trúc lỏng lẻo. Vì những kẻ nham hiểm thường ít quan tâm đến lợi ích của người khác hơn là của chính họ nên họ có thể khá nguy hiểm trong các bối cảnh tổ chức. Tương tự, vì họ quá chú tâm vào các tình huống có thể sử dụng các khả năng ranh ma của họ nên họ có thể là những đối thủ khó xơi. Nhưng bạn vẫn có thể tự bảo vệ mình. Sau đây là một vài phương pháp có thể có hiệu quả:

1. Hãy nói với những người khác.  Một lí do mà người thủ đoạn nham hiểm thường thất hứa, dối trá,. Không có gì ngạc nhiên vì không ai muốn gây chú ý khi bị dối trá hay lừa lọc. Tuy nhiên, mong muốn bảo vệ lòng tự trọng của mình là có thể hiểu được, đồng thời làm cho những kẻ thủ đoạn được lợi, do đó khiến họ dễ dàng lặp lại những hành động này. Như vậy, một cách ngăn chặn họ là công khai hóa các hành vi này. Nói cách khác, hãy công khai đương đầu với những hành vi này và những tuyên bố sai sự thật của họ. Những kẻ thủ đoạn sẽ không thể được ủng hộ được nữa, và kết quả là họ bị mất mặt – cũng như không thể tiếp tục hành vi dối tra và phản trắc nữa.

2. Hãy xem hành động của họ chứ đừng quan tâm những điều họ nói.  Những kẻ thủ đoạn thường là chuyên gia lừa dối. Họ thuyết phục người khác rằng họ có hứng thú và thường là thuyết phục nhất khi họ có ý đồ lừa gạt nạn nhận ngay từ đầu! Làm sao bạn có thể bảo vệ mình khỏi những hành vi như thế? Bạn cần tập trung vào những gì người khác làm hơn là những gì họ nói. Nếu hành vi của họ cho thấy họ là những người máu lạnh và đang lừa gạt mọi người xung quanh thì hãy đừng để ý đến những lời nói tha thiết về bất kỳ cam đoan theo đúng các nguyên tắc trung thành và thẳng thắn; đó chỉ là sự ngụy trang để đánh lừa bạn mà thôi.

3. Tránh các tình huống tạo thuận lợi cho những kẻ thủ đoạn này.   Nhằm đảm bảo thành công, những kẻ nham hiểm thường hoạt động trong các tình huống mà tình cảm của người khác đang dâng cao và những người chúng đang muốn lợi dụng không biết phải bắt đầu như thế nào. Những kẻ thủ đọan nhận thấy rằng trong những tình huống này, nhiều người sẽ bị rối trí và không nhận ra rằng mình đang bị thao túng. Do đó, hãy tránh những tình huống này nếu có thể. Còn nếu không thể thì ít nhất cũng hãy trì hoãn những quyết định hay cam kết quan trọng trong các tình huống này. Việc kiềm chế này sẽ khiến cho việc lợi dụng bạn vì lợi ích riêng của những kẻ thủ đoạn trở nên khó khăn hơn.

                                                     Nguyễn Thị Thảo