Nhà nước là chủ thể duy nhất quyết định việc tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ của Nhà nước nhằm duy trì sự tồn tại của bộ máy Nhà nước và thực hiện các chức năng kinh tế - xã hội của Nhà nước.

            Nhà nước là một bộ máy bao gồm 3 cơ quan: lập pháp (Quốc hội), hành pháp (Chính phủ) và tư pháp (Tòa án và viện kiểm sát). Ba cơ quan này hoạt động độc lập và kiềm chế, giám sát lẫn nhau để đảm bảo cân bằng về quyền lực, hướng đến mục tiêu là đảm bảo công bằng xã hội và quyền tự do dân chủ cho nhân dân.

            Trong đó, Quốc hội là cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất và là chủ thể duy nhất quyết định cơ cấu, nội dung, mức độ các khoản thu chi của NSNN tương ứng với các nhiệm vụ kinh tế - xã hội được Quốc hội thông qua hằng năm tại kì họp cuối năm.

            Nhà nước ban hành chính sách thuế bắt buộc các pháp nhân và thể nhân phải nộp một phần thu nhập của mình cho Nhà nước với tư cách là một chủ thể kinh tế thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước. Và những khoản thu này sau khi được tập trung vào trong tay Nhà nước sẽ thuộc quyền sở hữu duy nhất của Nhà nước.

            Các khoản vay nợ tuy không thuộc sở hữu Nhà nước nhưng trong thời gian còntrong tay Nhà nước việc sử dụng chúng hoàn toàn do Nhà nước quyết định. Và những khoản vay này khi đến hạn Nhà nước phải có trách nhiệm hoàn trả đầy đủ.

            Như vậy, hoạt động thu chi của TCNN là do Nhà nước quyết định, dựa vào quyền lực hợp pháp của Nhà nước.

            Nhận thức đầy đủ đặc điểm về tính chủ thể của TCNN có ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo quyền tập trung thống nhất của Nhà nước trong việc tạo lập và sử dụng các quỹ TCNN, đặc biệt là quỹ NSNN, nhằm thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội của Nhà nước.

Th.S Phạm Thị Uyên Thi – Khoa QTKD