Mô hình hóa chuỗi cung ứng nhằm mục đích tối đa hóa lợi nhuận và khả năng cạnh tranh trong khi cung cấp giá trị cho khách hàng cũng như cho tất cả các thành viên trong chuỗi (Lambert et al., 1998). Trong mô hình mạng lưới chuỗi cung ứng, có ba cấp độ cơ bản của các quyết định chuỗi cung ứng: chiến lược, chiến thuật và kế hoạch hoạt động. Trong hoạch định chiến lược, các quyết định phải được thực hiện trong thời gian dài (3-5 năm) là: lựa chọn nhà cung cấp, địa điểm cơ sở sản xuất, số lượng và năng lực của nhà máy sản xuất, cấu hình mạng lưới phân phối, phương thức vận chuyển, tìm nguồn cung ứng, lựa chọn kênh và dự báo quy hoạch. Lập kế hoạch chiến thuật được sử dụng cho quản lý dòng sản phẩm / tài liệu trong khi lập kế hoạch hoạt động được đề cập đến kế hoạch ngắn hạn (Manzini và Bindi, 2009). Những công trình đầu tiên như Sabri và Beamon (2000) kết hợp tất cả các quyết định này cùng với cách tiếp cận đa mục tiêu để giải quyết vấn đề thiết kế mạng lượng chuỗi cung ứng. Sau đó, Tsiakis et al. (2001), tiến hành cách tiếp cận này bằng cách thêm tính linh hoạt trong các cơ sở sản xuất và trong các nút giao thông, trong một mô hình toán học nhằm giảm thiểu chi phí hàng năm của mạng. Tsiakis và Papageorgiou (2008), đã tiếp cận vấn đề thiết kế mạng lượng chuỗi cung ứng, bằng cách thêm các ràng buộc tài chính, xem xét khả năng tìm nguồn hàng ngoài trong trường hợp công ty không đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Sousa và cộng sự (2005), đã phát triển một mô hình quy hoạch tuyến tính, bao gồm một chuỗi cung ứng toàn cầu để áp dụng trong ngành công nghiệp dược phẩm. Trong một nghiên cứu tiếp theo, các tác giả đã đưa ra cách tiếp cận hai cấp để áp dụng cho ngành công nghiệp hóa học, với các quyết định giai đoạn đầu xem xét kế hoạch sản xuất và phân phối và bước thứ hai đánh giá các quyết định giai đoạn đầu với tài khoản dịch vụ khách hàng (Sousa và cộng sự, 2008).

Mô hình chuỗi cung ứng và điều kiện không chắc chắn:

Việc ra quyết định trong quản lý chuỗi cung ứng đòi hỏi những kỹ thuật tiên tiến thông qua mô hình toán học. Do có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chuỗi cung ững, không có mô hìnhđã được phát triển, có chứa tất cả các thông số này (Hammami và cộng sự, 2008).Mô hình SC được Min và Zhou (2002) chia thành bốn loại: các mô hình xác suất, ngẫu nhiên xác suất, mô hình lai ghép, mô hình định hướng công nghệ thông tin. Các mô hình xác định cho rằng giá trị của các biến cụ thể được biết đến như là một tiên nghiệm (Tsiakis và cộng sự, 2001). Hầu hết các mô hình chuỗi cung ứng giai đoạn đầu xuất hiện đều xác định. Các mô hình hoạt động ở trạng thái ổn định và không đại diện cho thực tế kinh doanh, nhưng chúng là một sự xấp xỉ (Georgiadis et al., 2011).

Các mô hình xác suất ngẫu nhiên, bao gồm các tham số không chắc chắn và được phân loại vào chương trình lý thuyết và động (Min and Zhou, 2002). Các mô hình lập trình động được tiếp cận với hai cách cơ bản: Cách tiếp cận có tính cách tiếp cận và phương pháp tiếp cận theo kịch bản (Ierapetritou và cộng sự, 1996). Cụ thể, các mô hình xác suất sử dụng các tham số với sự phân bố xác suất đã biết và tạo ra một sự phân bố các kết quả có thể xảy ra. Đây cũng được gọi là phương pháp lập trình ngẫu nhiên hai giai đoạn (Falasca và Zobel, 2011). Mặt khác, phương pháp tiếp cận theo kịch bản, đại diện cho sự không chắc chắn với số xác suất rời rạc. Một nghiên cứu mở rộng về sự không chắc chắn trong chuỗi cung ứng đã được thực hiện bởi Papageorgiou (2009), trong đó tất cả các mô hình cơ bản chinh phục sự không chắc chắn được trình bày, bắt đầu từ tác phẩm gốc của Liu và Sahinidis (1996), và mô hình đa tác vụ, (Gatica et al., 2003) đã đưa ra mô hình tối ưu hóa thời gian theo sau bởi những tiến bộ trong mô hình này để đối phó với những khó khăn phát sinh cùng với các ứng dụng trong ngành dược phẩm hoặc hóa học.

Nhu cầu không chắc chắn được xem xét trong mô hình tối ưu hóa của (Gupta và Maranas,2000), trong đó theo mô hình lập trình ngẫu nhiên hai giai đoạn, họ xem xét tất cả các quyết định sản xuất trong giai đoạn đầu và tất cả các quyết định chuỗi cung ứng trong lần thứ hai. Trong các nghiên cứu tiếp theo của họ (Gupta và Maranas, 2003), họ cũng xem xét các quyết định về sản xuất ở giai đoạn đầu nhưng đối phó với các quyết định logistics ở giai đoạn thứ hai để tính đến các biến đổi nhu cầu cho một giải pháp chính xác hơn trong mô hình ngẫu nhiên của chúng.

Cần lưu ý rằng, đối phó với sự không chắc chắn trong nhiều tham số là một hoạt động khó khăn. Để cải thiện khả năng đáp ứng của công ty, dự báo nhu cầu được sử dụng và đã trở thành một thách thức lớn trong những năm qua (Gupta và Maranas, 2003).

Hầu hết các công trình mới được công bố gần đây liên quan đến các mô hình đối phó với sự không chắc chắn thông qua lập trình ngẫu nhiên (Georgiadis và cộng sự, 2011, Hancerliogullari và cộng sự, 2016. Nakandala và cộng sự, 2014, Salem và Haouari, 2016, Yue and You, 2016 2016) . Như Dias và Ierapetritou (2017) đã giải thích trong nghiên cứu gần đây của họ, nghiên cứu thiết kế chuỗi cung ứng đang hướng đến việc thiết kế các chuỗi cung ứng linh hoạt để giải quyết sự không chắc chắn, do đó các mô hình trong lĩnh vực đó phát sinh trong 5 năm qua.

Yue and You (2016) đã xây dựng một mô hình tiếp cận toàn diện nhằm giải quyết tình trạng không chắc chắn ở cả cấp độ chiến lược và hoạt động nhằm đạt được hiệu quả hoạt động tốt nhất trong chuỗi cung ứng cũng như các lợi ích kinh tế.

Một lưu ý quan trọng khác là khi nghiên cứu về chuỗi cung ứng tiếp tục tăng lên, các vấn đề về tính bền vững và năng lượng liên quan đến sự không chắc chắn là rất quan trọng (Garcia and You, 2015). Khi họ đề cập, điều này là do áp lực xã hội và chính phủ để loại bỏ khí thải thay đổi khí hậu. Vì lý do đó, nhiều bài báo về tối ưu hóa chuỗi cung cấp, liên quan đến tính bền vững và các vấn đề về năng lượng đã được phát triển (Barbosa-Póvoa, 2014, Cardoso và cộng sự, 2014, Yue và cộng sự, 2014).

Về thiết kế chuỗi cung ứng, bất chấp những nghiên cứu phong phú đã được thực hiện, một số lĩnh vực khác đang thách thức là thách thức đa cấp, thách thức đa mục tiêu và thách thức nhiều người chơi (Garcia and You, 2015). Garcia and You (2015) giải thích thêm trong bài báo của họ các thuật ngữ này và quan điểm của họ về những thách thức nghiên cứu trong các lĩnh vực này.

Quản lý tồn kho:

Một cách khác để đáp ứng các thay đổi nhu cầu trong chuỗi cung ứng là xử lý hàng tồn kho. Thông qua dự báo nhu cầu chính xác, số lượng khoảng không chính xác cần thiết được tạo ra. Điều này có thể loại bỏ nguy cơ tồn kho và giảm thời gian dẫn.Nhiều bài báo nghiên cứu, đề xuất mô hình kiểm kê tích hợp với mô hình đầu tiên xuất hiện bởi Goyal (1977). Những phát hiện này được theo sau bởi các bài báo nghiên cứu kết hợp các thông số khác của sản phẩm, như phân rã, trong các mô hình SC và giả định nhu cầu xác định (Banerjee, 1986). Hơn nữa, các nhà nghiên cứu bắt đầu thể hiện sự không chắc chắn, thông qua các mô hình có chứa lạm phát và giá trị thời gian (Yang, 2010).

Một công trình khác của Niknamfar (2015) đề xuất một mô hình để giảm thiểu chi phí cho các nhà bán lẻ và nhà sản xuất và giảm thời gian dẫn đầu cùng một lúc. Tất cả các mô hình này chỉ đền bù bằng hàng tồn kho chứ không phải với các vấn đề vị trí cơ sở mặc dù tầm quan trọng của chi phí phụ thuộc vào thủ tục ra quyết định. Như Farahani và cộng sự (2015) kết luận, có ba thành phần chi phí chính cho một vấn đề vị trí cơ sở: vị trí, vận chuyển và kiểm kê. Trong công việc của bạn, bạn và Grossmann (2010) đề xuất một thuật toán kết hợp thiết kế tối ưu chuỗi cung ứng, kiểm kê và quản lý vận chuyển. Họ đã phát triển một mô hình tuyến tính chứa sự không chắc chắn trong quản lý hàng tồn kho để làm rõ tác động lên thiết kế mạng. Khi nghiên cứu liên tục, các vấn đề tồn kho-vị trí được phát triển tích hợp với các vấn đề bền vững và vận chuyển như công việc của Daghigh et al. (2016), bao gồm 3PL trong một mô hình đa mục tiêu.

Thiết kế và hội nhập chuỗi cung ứng:

Các mô hình thiết kế mạng lượng chuỗi cung ứngđược tạo ra để đưa ra quyết định về vị trí cơ sở, phân bổ quyết định về năng lực sản xuất, thay đổi cơ sở và kết nối giữa các cấp bậc (Shah, 2005). Thông qua các nghiên cứu nhỏ, tích hợp đã được thực hiện trong chuỗi cung ứng để đáp ứng các vấn đề thực sự. Chuỗi cung ứng hội nhập là kết quả của các hoạt động gia công và các nhiệm vụ mà trước đây đã xảy ra bên trong (Williamson, 2008). Để đảm bảo tính hiệu quả của Chuỗi cung ứng trong luồng sản phẩm và luồng thông tin, tăng cường sự tương tác giữa các đối tác là rất quan trọng (Leuschner và cộng sự, 2013). Ngoài ra, các công nghệ thông tin mới có thể cung cấp các công cụ để quản lý các vấn đề hội nhập (Chandra và Kumar, 2000). Những hoạt động này đã dẫn tới những hoạt động tích hợp trong SCs.

Nhiều mô hình đã tích hợp nhiều tham số. (Canel và Das, 2002) đã đưa ra một mô hình marketing tích hợp với các chiến lược sản xuất với mục đích tối ưu hóa quyết định vị trí cơ sở và cung cấp cho công ty lợi thế cạnh tranh. ElMaraghy ​​and Majety cung cấp một khuôn khổ Chuỗi cung ứng, nơi họ kiểm tra những lợi ích của việc phân chia nhu cầu cho nhiều nhà cung cấp và họ cũng cung cấp chất lượng và các thông số phân phối kịp thời để tích hợp mô hình đề xuất của họ. Các công trình khác đề xuất các mô hình tích hợp các nhà cung cấp địa phương vào mạng nội bộ để nâng cao hiệu quả và giảm chi phí (Thomas and Barton, 2007), các mô hình hậu cần đảo ngược để tích hợp quản lý sản xuất và hàng tồn kho (Zhang, 2013) hoặc khách hàng và nhà cung cấp theo đơn đặt hàng, để xác định ngày giao hàng nguyên liệu và chi phí và quyết định ngày đến hạn của hàng thành phẩm và giá của chúng (Kuo và cộng sự., 2016).

Lainez et al. (2009) đề xuất một mô hình Chuỗi cung ứng-mô hình hóa xác suất thiết kế-xác định đa cấp linh hoạt, để xác định cấu hình mạng tối ưu. Mô hình này cũng đưa ra các quyết định về mối liên kết chiến lược giữa các cơ sở và mức độ sản phẩm được sản xuất. Nó bao gồm các nút không thể phân biệt được, và kết nối nội lớp được cho phép.

Tất cả các tài liệu nghiên cứu này có thể đảm bảo rằng hướng nghiên cứu đang hướng đến các hệ thống Chuỗi cung ứng bền vững, sẽ linh hoạt và hiệu quả (Mota và cộng sự, 2015). Một nghiên cứu gần đây của Wu et al. (2016) đề xuất một mô hình để đánh giá tính bền vững trong quản lý SC, làm cho các công ty dễ dàng sử dụng nó. Các nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực các hệ thống SC bền vững đang tích hợp các phương pháp tiếp cận mạng vòng kín (Tseng et al., 2015, Zeballos và cộng sự, 2014), đề xuất một mô hình đánh giá tính bền vững trong các mạng lưới SC, hoặc SCS xanh (Fahimnia et. al., 2015, Jayaram và Avittathur, năm 2015).

Các ứng dụng của thiết kế chuỗi cung ứng trong kỹ thuật hóa học có thể khác nhau từ chuỗi cung ứng miễn dịch và hậu cần (Lemmens và cộng sự., 2016) cho ngành dược phẩm (Gatica và cộng sự, 2003) đối với sản phẩm dầu mỏ (Fernandes et al., 2013) và sinh khối Black et al., 2016).

Không có công trình nào nằm rải rác trong các tài liệu liên quan đã đề cập đến thiết kế mạng lượng chuỗi cung ứng linh hoạt với lập trình ngẫu nhiên và quản lý hàng tồn kho đồng thời. Công việc này nhằm lấp khoảng trống này và tăng thêm giá trị cho việc ra quyết định trong quản lý Chuỗi cung ứng bằng cách mở rộng mạng lưới phân phối linh hoạt của chúng tôi ở một trạng thái ổn định Kalaitzidou và cộng sự. (2014). Nghiên cứu đang hướng đến các chuỗi cung ứng linh hoạt (Dias và Ierapetritou, 2017, Mota và cộng sự, 2015), một bài báo nghiên cứu liên quan đến thiết kế mạng linh hoạt với sự không chắc chắn về nhu cầu và cách tiếp cận theo kịch bản trong khi xử lý hàng tồn kho

Tóm lại các nhà nghiên cứu tập trung vào việc trình bày các lợi ích của mô hình chuỗi cung ứng tích hợp thông qua việc tích hợp vào khả năng sản xuất và tồn kho tại mỗi cơ sở, bằng cách nắm bắt sự không chắc chắn về nhu cầu sản phẩm thông qua lập trình ngẫu nhiên và cụ thể thông qua cách tiếp cận theo kịch bản cụ thể./

Nguyễn Huy Tuân