Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia VIII, giai đoạn 2021-2030 có xét đến năm 2050 vừa được phê duyệt đã mang đến những thông tin tích cực cho ngành năng lượng và thu hút sự chú ý của giới đầu tư chứng khoán.

Đẩy mạnh sử dụng năng lượng tái tạo và năng lượng khí đốt đồng thời giảm nhiệt điện than là mục tiêu trọng tâm của quy hoạch. Cụ thể, đặt mục tiêu loại bỏ 13.220 MW nhiệt điện than, loại bỏ dần nguồn điện này. Nhiệt điện than được dự báo sẽ tăng trưởng với tốc độ gộp hàng năm ít nhất là 2% từ năm 2021 đến năm 2030, giảm xuống còn 1% trong giai đoạn 2030-2050, chiếm lần lượt 19% và 4% tổng công suất điện.

Điện khí được kỳ vọng sẽ là xương sống trong kế hoạch phát triển của Việt Nam giai đoạn 2021-2030, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 26% và chiếm 27% tổng công suất điện. Trong giai đoạn 2030-2050, điện khí đốt được dự báo sẽ giảm tốc với tốc độ tăng trưởng 4%, chiếm 15% tổng công suất điện vào năm 2050.

Năng lượng gió sẽ là trọng tâm chính trong ngắn hạn và dài hạn. Điện gió trên đất liền dự kiến sẽ tăng với tốc độ gộp hàng năm là 25% từ năm 2021 đến năm 2030 và 6% từ năm 2030 đến năm 2050, chiếm 14% và 13% tổng công suất điện trong các giai đoạn tương ứng. Ngoài ra, Việt Nam có kế hoạch phát triển các trang trại gió ngoài khơi với công suất 6.000 MW vào năm 2030, chiếm 16% tổng công suất điện, với tốc độ tăng trưởng dự kiến là 15% trong giai đoạn 2030-2050.

Mặc dù quy hoạch phát triển điện VIII nêu bật cam kết của Chính phủ trong việc chuyển đổi sang năng lượng xanh, nhưng quy hoạch này cũng đặt ra những thách thức về tài chính do thúc đẩy phát triển điện khí và năng lượng tái tạo.

VNDirect, trong báo cáo của mình, đã xác định một số cổ phiếu có thể hưởng lợi từ quy hoạch phát triển điện VIII. Các công ty cơ sở hạ tầng năng lượng và các nhà sản xuất năng lượng tái tạo và chạy bằng khí đốt dự kiến sẽ gặt hái được nhiều thành quả.

Các công ty xây dựng cơ sở hạ tầng điện nổi bật như CTCP Tập đoàn PC1 (HOSE: PC1), CTCP Tư vấn Xây dựng Điện 2 (HOSE: TV2) và CTCP Fecon (HOSE: FCN) có thể thấy được lợi ích ngay lập tức. Tổng Công ty Cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (HNX: PVS), chuyên xây dựng các trang trại điện gió ngoài khơi và có các dự án như Thăng Long, La Gan, cũng được kỳ vọng sẽ tăng trong dài hạn.

Các nhà máy nhiệt điện khí, trong đó có khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) được dự báo sẽ có tốc độ tăng trưởng nhanh với các dự án được đề cập trong Quy hoạch phát triển điện VIII. Có thể kể đến các dự án Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 của Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (HOSE: POW), dự án LNG Long Sơn của Tổng công ty Phát điện 3 (HOSE: PGV) và các nhà máy điện TV2, Ô Môn 3 và Ô Môn 4 của Điện lực Tổng công ty Phát điện 2 (Mã chứng khoán: GE2) và các dự án kho cảng LNG của Tổng công ty Khí Việt Nam – CTCP (HOSE: GAS).

Kế hoạch này cũng được kỳ vọng sẽ đẩy nhanh tiến độ các dự án khí khổng lồ bị đình trệ lâu nay như dự án Cá Voi Xanh và Lô B trong những năm tới, đảm bảo nguồn cung cấp khí trong nước và giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu LNG để phát điện.

Các công ty có kinh nghiệm phát triển các dự án năng lượng tái tạo như CTCP Tập đoàn Bamboo Capital (HOSE: BCG), CTCP Tập đoàn Hà Đô (HOSE: HDG), CTCP Cơ Điện Lạnh (HOSE: REE), CTCP Điện Gia Lai (HOSE: GEG) cũng được kỳ vọng sẽ hoạt động tốt trên thị trường chứng khoán.

Các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp của Công ty Cổ phần Điện Gia Lai, bao gồm giai đoạn 2 của trang trại gió ngoài khơi VPL Bến Tre với công suất 30 megawatt và trang trại năng lượng mặt trời Đức Huệ với công suất 49 megawatt, đã sẵn sàng để vận hành vào năm 2023-2024. CTCP Tập đoàn Hà Đô đang tích cực đầu tư vào ngành năng lượng, với công suất phát điện thủy điện là 314 MW, điện gió 50 MW, điện mặt trời 82 MW.

Bamboo Capital đã vận hành thành công các nhà máy năng lượng tái tạo với tổng công suất 592 MW, bao gồm các trang trại năng lượng mặt trời BCG Long An 1, BCG Long An 2, BCG Vĩnh Long và Nhà máy điện Phú Mỹ 1, cùng các dự án điện mặt trời áp mái khác. Hiện công ty đang triển khai giai đoạn 1 dự án điện gió Khai Long Cà Mau và Trà Vinh, với tổng công suất 180 MW.

Về diễn biến thị trường chứng khoán, hầu hết các cổ phiếu tiện ích, khí đốt và xây dựng đều tăng kể từ giữa tháng 5, đặc biệt là những cổ phiếu liên quan đến các nhà máy nhiệt điện khí. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng diễn biến thị trường hiện tại chỉ phản ánh phản ứng tạm thời ban đầu của nhà đầu tư, trong khi tác động dài hạn của quy hoạch phát triển điện VIII đối với các cổ phiếu này vẫn chưa được thể hiện hết.

GIẢNG VIÊN: HUỲNH TỊNH CÁT