Bài phát biểu của Ben S. Bernanke – Chủ tịch Quỹ dự trữ liên bang Mỹ tại  Hội nghị nghiên cứu Jacques Polak hàng năm lần thứ 14 , Washington, D.C vào tháng 11 năm 2013 về cuộc khủng hoảng năm 2007 của Mỹ.

Một khi ngọn lửa được truyền ra ngoài, sự chú ý của công chúng chuyển sang câu hỏi làm thế nào để bảo vệ hệ thống tốt hơn. Ở đây, bối cảnh và những phản ứng khác nhau giữa năm 1907 và cuộc khủng hoảng gần đây. Như tôi đã nói, sau cuộc khủng hoảng năm 1907, nỗ lực cải cách đã dẫn đến việc thành lập Cục Dự trữ Liên bang, chịu trách nhiệm cả với việc giúp đỡ để ngăn chặn cơn hoảng loạn bằng cách cung cấp "món tiền tệ đàn hồi", với sự biến động lãi suất nhịp nhàng. Ngược lại, cải cách từ sau năm 2008 tập trung vào những khoảng trống pháp lý quan trọng thể hiện qua cuộc khủng hoảng. Đáng chú ý, giám sát của hệ thống ngân hàng bóng tối đang được tăng cường thông qua việc chỉ định, bởi Hội đồng giám sát ổn định tài chính mới, của các tổ chức tài chính phi ngân hàng quan trọng (SIFIs) để giám sát hợp nhất bởi Cục Dự trữ Liên bang, và các biện pháp đang được thực hiện để giải quyết các bất ổn tiềm tàng của vốn bán buôn, bao gồm cải cách các quỹ thị trường tiền tệ và thị trường mua lại 3 bên.

Như chúng tôi cố gắng để làm cho hệ thống tài chính an toàn hơn, chúng tôi chắc chắn phải đối mặt với vấn đề rủi ro đạo đức . Những hành động của các ngân hàng trung ương và các cơ quan khác để ổn định hoảng loạn trong thời gian ngắn có thể chống lại sự ổn định về lâu dài, nếu các nhà đầu tư và các công ty suy ra từ những hành động đó rằng họ sẽ không bao giờ phải gánh hết hậu quả cho việc chấp nhập quá nhiều rủi ro. Như Stan Fischer nhắc nhở chúng ta sau các cuộc khủng hoảng thế giới cuối những năm 1990, vấn đề rủi ro đạo đức không có giải pháp hoàn hảo, nhưng từng bước có thể được thực hiện để hạn chế nó. Đầu tiên, cải cách quản lý và giám sát, chẳng hạn như vốn cao hơn và tiêu chuẩn thanh khoản hoặc hạn chế những hoạt động nhất định, trực tiếp có thể hạn chế rủi ro. Thứ hai, thông qua việc sử dụng cà rốt và gậy thích hợp, những nhà chỉnh sửa có thể tranh thủ  khu vực tư nhân trong việc giám sát rủi ro. Ví dụ, quá trình phân tích và đánh giá toàn diện về vốn ( CCAR ) của Cục dự trữ liên bang, hậu duệ của những bài kiểm tra căng thẳng ngân hàng năm 2009, đòi hỏi không chỉ các tổ chức tài chính lớn có đủ vốn để vượt qua cú sốc lớn, mà còn chứng minh hệ thống quản trị rủi ro nội bộ là hiệu quả.  Ngoài ra, kết quả của những thử nghiệm căng thẳng của CCAR được công bố công khai, cung cấp các nhà đầu tư và các nhà phân tích thông tin họ cần để đánh giá sức mạnh tài chính của các ngân hàng .

Tất nhiên, kỷ luật thị trường chỉ có thể hạn chế rủi ro đạo đức trong phạm vi mà chủ nợ và chủ sở hữu tin rằng, trong trường hợp gặp khó khăn, họ sẽ phải chịu chi phí. Trong cuộc khủng hoảng, sự thiếu vắng một quá trình giải quyết đầy đủ để đối phó với một SIFI thất bại để lại cho những nhà hoạch định chính sách sự lựa chọn khủng khiếp của một gói cứu trợ hoặc cho phép một sự sụp đổ có khả năng gây mất ổn định. Đạo luật Dodd-Frank, thuộc thẩm quyền thanh khoản trong Mục II, tạo ra một cơ chế giải quyết thay thế cho SIFIs có tính đến cả nhu cầu, vì lý do rủi ro đạo đức, để áp đặt chi phí trên các chủ nợ của các công ty thất bại và nhu cầu bảo vệ tài chính ổn định; FDIC, với sự hợp tác của Cục Dự trữ Liên bang, đã từng gặp khó khăn trong việc mở rộng quyền lực. Một cơ chế giải quyết đáng tin cậy cho các công ty có hệ thống quan trọng là rất quan trọng để giảm sự không chắc chắn, tăng cường kỷ luật thị trường, và giảm rủi ro đạo đức.

Thách thức tiếp tục của chúng tôi là làm cho các cuộc khủng hoảng tài chính đến nay ít có khả năng, và nếu chúng xảy ra, ít tốn kém. Nhiệm vụ phức tạp bởi thực tế rằng tất cả các khủng hoảng tài chính có tính năng độc đáo riêng của mình mà phụ thuộc vào một bối cảnh lịch sử cụ thể và chi tiết của các thiết lập thể chế. Nhưng, như Stan Fischer đã thực hiện với kỹ năng bất thường trong suốt sự nghiệp của ông ấy, bằng cách tước đi những khía cạnh mang phong cách riêng của cuộc khủng hoảng cá nhân, hy vọng sẽ tiết lộ những yếu tố chung. Trong năm 1907, không có ai đã từng nghe nói về một chứng khoản đảm bảo bằng tài sản, và một cá nhân duy nhất có thể kiểm soát các nguồn lực cần thiết để giải cứu cho hệ thống ngân hàng; nhưng, về cơ bản, cuộc hoảng loạn năm 1907 và 2008 là những ví dụ của cùng một hiện tượng, như tôi đã thảo luận ngày hôm nay. Thách thức đối với nhà hoạch định chính sách là để xác định và cô lập các yếu tố chung của cuộc khủng hoảng, do đó cho phép chúng tôi để ngăn chặn cuộc khủng hoảng khi có thể và ứng phó hiệu quả khi không.

CH. Lê Nguyễn Ngọc Quyên – Khoa QTKD

Nguồn: http://federalreserve.gov/newsevents/speech/bernanke20131108a.htm